Μητροπολίτου Ναυπάκτου καί Ἁγίου Βλασίου Ἱεροθέου: Ὁ μακαριστός Μητροπολίτης Πέτρας Νεκτάριος

Ὅταν τόν Ὀκτώβριο τοῦ 2015 ἐκοιμήθη ὁ μακαριστός Μητροπολίτης Πέτρας Κυρός Νεκτάριος ἔγραψα ἕνα μικρό κείμενο στό ὁποῖο μεταξύ τῶν ἄλλων ἔγραφα ὅτι κατά τόν καιρό τῆς ἀσθένειάς του εἴχαμε σημαντική ἀλληλογραφία, πού δείχνει τό πνευματικό βάθος του, τήν πνευματική του ὡριμότητα καί ὅτι κάποτε θά τήν δημοσιεύσω, γιά τήν πνευματική ὠφέλεια ὅλων μας.

Ἔγραφα: «Ὡς μνημόσυνο τῆς ψυχῆς του, σέ ἕνα ἄλλο φύλλο τῆς "Ἐκκλησιαστικῆς Παρέμβασης" θά δημοσιεύσω τίς ἐπιστολές αὐτές, γιατί ἀφ' ἑνός μέν θά ἀναδείξουν τήν προσωπικότητα τοῦ ἐκλεκτοῦ αὐτοῦ Ἱεράρχου, ἀφ' ἑτέρου δέ θά γίνη ἀφορμή δοξολογίας πρός τόν Θεό, γιατί ἀναδεικνύει τέτοιους Ἱεράρχες στήν ἐποχή μας, ἀλλά καί θά γίνη πρότυπο γιά ὅλους ἐμᾶς, πού παραμένουμε ἀκόμη στήν ζωή αὐτή».

Ὡς ἕνα ἐτήσιο μνημόσυνο δημοσιεύω τό παρόν κείμενο μέ τήν προσευχή στόν Θεό νά κατατάξη τήν ψυχή του στόν χορό τῶν Ἱεραρχῶν πού προσεδρεύουν στό οὐράνιο θυσιαστήριο.

Μέ τόν μακαριστό Ἱεράρχη εἶχα συνεχῆ ἐπικοινωνία, κυρίως μέ τά γράμματα. Ἔγραφε πολύ ὡραῖα, καρδιακά, ἐξομολογητικά, ἐκφράζοντας τό ἐκκλησιαστικό φρόνημα πού τόν διακατεῖχε. Διετύπωνε στά ἰδιόχειρα γράμματά του τόν πόνο του γιά τά κοινωνικά καί ἐκκλησιαστικά πράγματα, ἐξέφραζε τήν πικρία του γιά ὅσα γίνονταν, ἀλλά καί τήν πίστη του στόν Θεό.

Ὅταν πληροφορήθηκα γιά τήν ἀσθένειά του τοῦ ἔστειλα ἐπιστολή (12-4-2015), ἡ ὁποία γράφηκε τήν ἡμέρα τοῦ Πάσχα, ἀμέσως μετά τήν πασχαλινή θεία Λειτουργία, δηλαδή στίς 3 ἡ ὥρα πρωϊνή.

*

«Σεβασμιώτατε ἅγιε ἀδελφέ,

Χριστός ἀνέστη!

Σᾶς γράφω μετά τήν ἀναστάσιμη θεία Λειτουργία, στήν ὁποία αἰσθανθήκαμε τήν θριαμβευτική νίκη τοῦ Χριστοῦ ἐπάνω στόν θάνατο, ψυχικό καί σωματικό, καί μετέχουμε αὐτῆς τῆς ἀνείπωτης καί ἄρρητης χαρᾶς καί σᾶς εὔχομαι νά  εἶσθε ἐξαγγελεύς αὐτῆς τῆς νίκης.

Πέρα ἀπό τίς εὐχές λόγῳ τῆς ἑορτῆς τοῦ Πάσχα, παρακινήθηκα νά σᾶς γράψω καί γιατί πληροφορήθηκα ἀπό τόν κοινό ἀγαπητό μας Ἀρχιμ. π. Ἀντώνιο Φραγκάκη ὅτι περνᾶτε μιά περιπέτεια μέ τήν ὑγεία σας, χωρίς νά γνωρίζω λεπτομέρειες.

Αὐτό μέ λύπησε πολύ, γιατί γνωρίζετε τήν ἀγάπη πού τρέφω πρός τό ἱερό πρόσωπό σας, τό ὁποῖο θεωρῶ ὡς μιά ὀρθή ἀρχιερατική φωνή καί σημαντική ἐκκλησιαστική μορφή τόσο στήν Ἐκκλησία τῆς Κρήτης ὅσο καί στό κλῖμα τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου. Ὁ λόγος σας ἐκφράζει τήν γνησιότητα τῆς ἐκκλησιαστικῆς ὀρθόδοξης ζωῆς καί τήν ρωμαλεότητα τῆς Ρωμηοσύνης. Κατά καιρούς ἐξετίμησα τούς λόγους καί τήν ἀρχιερατική σας διακονία καί δοξάζω τόν Θεό πού σᾶς γνώρισα καί ἔχουμε κοινά σημεῖα.

Ἀπό τήν στιγμή πού ἔμαθα γιά τήν περιπέτεια πού περνᾶτε προσεύχομαι στόν Θεό ἀφ' ἑνός μέν νά σᾶς δίνη τήν πολύτιμη ὑγεία σας γιά τήν δόξα τοῦ Θεοῦ καί τόν ἔπαινο τῆς Ἐκκλησίας, ἀφ' ἑτέρου δέ νά σᾶς γεμίζη μέ δύναμη, ὑπομονή καί προπαντός μέ ἀναστάσιμο φῶς.

Ἐπιτρέψτε μου νά πῶ ὅτι προσεύχομαι ἰδιαιτέρως στόν μακαριστό Γέροντά μου Ἐδέσσης Καλλίνικος, τόν ὁποῖο καί σεῖς ἀγαπᾶτε, ἕναν πραγματικά ἅγιο Ἐπίσκοπο, ὥστε ὁ Θεός νά σᾶς χαρίση γιά πολλά χρόνια στήν Ἐκκλησία Του, ἡ ὁποία χρειάζεται τόν στιβαρό, ὀρθόδοξο καί ἐκκλησιαστικό λόγο σας.

Θά μαθαίνω νέα σας καί θά ἐξακολουθῶ νά προσεύχομαι γιά σᾶς, γιατί σᾶς θεωρῶ ἕναν ἀπό τούς καλύτερους Ἀρχιερεῖς τῆς ἐποχῆς μας.

Ὁ Θεός νά σᾶς προστατεύη ἀπό κάθε κακό.
Μέ πολλή ἐν Χριστῷ ἀγάπη
† Ὁ Ναυπάκτου καί Ἁγίου Βλασίου Ἱερόθεος»

*

Ὁ μακαριστός Μητροπολίτης Πέτρας Νεκτάριος μόλις ἔλαβε τήν ἐπιστολή μου μοῦ ἀπάντησε καρδιακά (Ἀπρίλιος 2015).

*

«Σεβασμιώτατε
Χριστός Ἀνέστη

Εὐχαριστῶ πολύ. Τό Γράμμα Σας μέ στηρίζει στήν δοκιμασία μου.
Μέ τόν Χριστό τά πάντα ὑπομένω. Ἡ ἀγάπη Του δέν ἔχει ὅρια.

Εἶναι πειρασμός αὐτό πού βιώνω. Δέν ἀπελπίζομαι. Ὁ Ἰώβ στό τέλος τῆς δοκιμασίας του ἔλεγε στόν Θεό «κρίμα πού δέν ἔπαθα περισσότερα γιά Σένα».
Πρέπει νά ἐκφωνήσω τό Ἀμήν τῶν ἰδικῶν μου δυνάμεων γιά νά βάλει ὁ Θεός τό Εὐλογητός τῆς παντοδυναμίας Του.

Ἡ θεραπεία μου προχωρεῖ ἱκανοποιητικά. Οἱ ἰατροί εἶναι αἰσιόδοξοι. Πρῶτα, βέβαια καί πάνω ἀπ’ ὅλα ὁ Θεός. Αἰσθάνομαι τήν θαυματουργική προστασία τῆς Παναγίας καί τῶν Ἁγίων.

Ἡ θεραπεία μου γίνεται στό Νοσοκομεῖο «Σωτηρία». Εἶμαι συγκακουχούμενος μέ πολύ κόσμο. Πόση παρηγοριά λαμβάνω ἀπ’ αὐτή τήν ἐπικοινωνία.

Προσεύχεστε στόν ἅγιο Γέροντά σας. Κοινωνῶ κάθε ἡμέρα τῶν Ἀχράντων Μυστηρίων. Διαμένω σέ σπίτι τῆς Ἐκκλησίας, δέν δέχομαι ἐπισκέψεις, μόνο προσεύχομαι καί μελετῶ.

Τώρα μοῦ ἔδωσε ὁ Θεός αὐτήν τήν εὐκαιρία νά Τόν γνωρίσω περισσότερο καί νά αἰσθανθῶ τήν δύναμη τῆς Ἀναστάσεώς Του.

Εὐχαριστῶ πάλιν καί πολλάκις.
Σᾶς αἰθάνομαι δίπλα μου.
Σᾶς ἀσπάζομαι μέ τιμή καί ἀγάπη.
+ Ὁ Πέτρας Νεκτάριος».

*

Τί μπορεῖ νά σχολιάση κανείς ἀπό αὐτήν τήν ἐπιστολή! Ἐκφράζει τήν εὐαισθησία του, τήν ἀγάπη του στόν Χριστό, τήν ὑπομονή του, τήν ἀντι-μετώπιση τοῦ πειρασμοῦ τῆς ἀσθένειας μέ τήν πίστη στόν Χριστό. Αἰσθάνεται τήν προστασία τῆς Παναγίας καί τῶν Ἁγίων, λαμβάνει παρηγοριά ἀπό τήν ἐπικοινωνία του μέ ἄλλους ἀρρώστους, κοινωνᾶ κάθε ἡμέρα τῶν Ἀχράντων Μυστηρίων καί ὁμολογεῖ ὅτι «τώρα μοῦ ἔδωσε ὁ Θεός αὐτήν τήν εὐκαιρία νά Τόν γνωρίσω περισσότερο καί νά αἰσθανθῶ τήν δύναμη τῆς Ἀναστάσεώς Του». Χρειάζεται δυνατό σθένος καί βαθειά πνευματικότητα γιά νά γράψη κανείς μέ αὐτόν τόν τρόπο.
Ἀμέσως μετά τοῦ ἀπέστειλα μερικά νέα βιβλία μου καί ἔτσι τόν Μάϊο τοῦ 2015 αἰσθάνθηκε τήν ἀνάγκη νά μέ εὐχαριστήση.

*

«Σεβασμιώτατε καί προσφιλέστατε
ἅγιε Ναυπάκτου καί Ἁγίου Βλασίου
κύριε κύριε Ἱερόθεε

Ἔλαβα τά βιβλία Σας. Μοῦ τά ἔστειλαν ἐδῶ στήν Ἀθήνα, πού διαμένω τώρα γιά τήν θεραπεία μου.
Διάβασα μέ ἰδιαίτερη προσοχή τό βιβλίο γιά τόν ἅγιο Γέροντα Σας Μητροπολίτη Καλλίνικο.
Πολύ μέ ἀνακούφισε, μέ στήριξε, μέ ἐνδυνάμωσε. Δύσκολες ὧρες, ἀλλά εὐλογημένες. Πικρός, πικρότατος ὁ Ἅδης, ἀλλά δέν ἀπελπιζόμαστε, κατά τόν λόγο τοῦ Κυρίου.

Τά κατ’ ἐμέ δόξα τῷ Θεῷ καλά. Οἱ ἐξετάσεις καί ἡ θεραπεία προχωροῦν. Οἱ ἰατροί εἶναι εὐχαριστημένοι, διά μένα, πρῶτα ὁ Θεός καί τήν ἐλπίδα μου τήν ἔχω μόνο στήν Παναγία μας.

Αὐτό πού περνῶ, Γέροντά μου, εἶναι πειρασμός. Τόν αἰσθάνομαι. Θά νικήση ὁ Παντοδύναμος Χριστός.
Ὅποια ἐξέλιξη καί ἄν ἀκολουθήσει ἡ πορεία τῆς ἀσθενείας μου, μοῦ ἔχει κάνει πολύ καλό. Ἐδῶ ζῶ ἡσυχαστικά, μέ προσευχή, μελέτη, περισυλλογή. Κοινωνῶ κάθε ἡμέρα τῶν Ἀχράντων Μυστηρίων, πού μοῦ ἔχουν φέρει ἀπό μία Μονή.

Ἔχω θάρρος, ἀγάπησα περισσότερο τήν αἰωνιότητα, τονώθηκε ἡ πίστη μου, ἡ ἀγάπη μου στόν Χριστό. Φοβοῦμαι μόνο τά ἔργα τῆς ἀρχιερωσύνης, μήπως παραπίκρανα τόν Κύριον. Ἔχω ἐξομολογηθῆ. Εὔχεστε γιά τήν σωτηρία τῆς ψυχῆς μου.
Σᾶς ἀσπάζομαι μέ ἔμπονη ἀγάπη. Σᾶς αἰσθάνομαι τώρα πιό πολύ κοντά μου.
Προσκυνῶ.
+ Ὁ Πέτρας Νεκτάριος».

*

Τί νά θαυμάση κανείς ἀπό τήν ἐπιστολή του αὐτή!
Κατ’ ἀρχάς ἀναφέρεται στό βιβλίο πού ἔγραψα γιά τόν μακαριστό Καλλίνικο, τόν ὁποῖο εἶχε καί ἐκεῖνος γνωρίσει. Μάλιστα, στό παρελθόν μοῦ ἔγραψε μετά βεβαιότητος ὅτι «κάποτε θά λαλήση ὁ οὐρανός γι' αὐτόν», δηλαδή θά τιμηθῆ ὡς ἅγιος.

Ἔγραφε:
«Τόν θυμᾶμαι χοροστατοῦντα στόν ἑσπερινό τοῦ ἁγίου Φανουρίου στό προάστιο Κατσαμπά Ἡρακλείου. Τό πρόσωπό του ἔλαμπε ἀπό τό ἄκτιστο φῶς τῆς Χάριτος τοῦ Θεοῦ καί ἡ ἀνατσροφή μαζί του σέ γέμιζε γαλήνη, σέ ἀνέπαυε. Ἐκεῖνο πού μοῦ ἔκανε ἐντύπωση εἶναι ὁ ταπεινός του χαρακτήρας καί τό ὀλιγόλογό του. Ἡ παρουσία του, ἡ σεμνή χοροστασία του, τό ἱλαρό βλέμμα του ἐντυπωσίασαν τούς πάντες καί μᾶς ἔδωσαν πολύ δυνατά μηνύματα. Εἶμαι βέβαιος, βεβαιότατος ὅτι κάποτε θά λαλήση ὁ οὐρανός γι' αὐτόν. Αἰωνία του ἡ μνήμη».

Ἔπειτα, θεωρεῖ τίς ὧρες τῆς ἀσθένειας ὡς «δύσκολες, ἀλλά εὐλογημένες». Αἰσθάνεται τήν ἀσθένειά του ὡς «πέρασμα» καί ἔχει πίστη στόν Θεό. Δέχεται ἰατρική βοήθεια, ἀλλά ἔχει πίστη στόν Θεό καί ἐλπίδα στήν Παναγία. Μάλιστα, τήν περίοδο αὐτή, ὅπως γράφει: «ζῶ ἡσυχαστικά, μέ προσευχή, μελέτη, περισυλλογή»∙ κοινωνεῖ τοῦ Σώματος καί τοῦ Αἵματος τοῦ Χριστοῦ κάθε ἡμέρα καί ἔτσι ἔχει θάρρος, ὅπως γράφει «ἀγάπησα (ε) περισσότερο τήν αἰωνιότητα».

Ἦταν ἕνας θησαυρός ἐκκλησιαστικοῦ φρονήματος, καρδιακῆς εὐαισθησίας, διαρκοῦς ἀνεστιότητος, κρητικῆς λεβεντιᾶς, ἀρχιερατικοῦ ἤθους, πατερικῆς συμπεριφορᾶς, ἡσυχαστικῆς ζωῆς.

Ἐκεῖνο, ὅμως, πού μέ συνεκλόνισε εἶναι ὅτι γράφει γιά «τά ἔργα τῆς ἀρχιερωσύνης». «Φοβοῦμαι μόνο τά ἔργα τῆς ἀρχιερωσύνης μήπως παρεπίκρανα τόν Κύριον», ἀλλά ἐξομολογήθηκε γι’ αὐτό. Ἡ ψυχή τοῦ Ἀρχιερέως ἔχει τόν δικό της κόσμο, τά δικά της θέματα, ἀπό τίς χειροτονίες τῶν Διακόνων καί Πρεσβυτέρων, ἀπό τίς ψήφους σέ [ ὑποψήφιους ] Ἱεράρχες, ἀπό τίς ἀποφάσεις γιά τήν Μητρόπολη καί κυρίως τίς ἀποφάσεις στήν Σύνοδο. Ζητᾶ τήν προσευχή μου, «γιά τήν σωτηρία τῆς ψυχῆς του», καί κατακλείει τήν ἐπιστολή του μέ ἀσπασμό, «μέ ἔμπονη ἀγάπη» καί ὁμολογεῖ ὅτι «σᾶς αἰσθάνομαι πιό πολύ κοντά μου».

Τό γράμμα αὐτό μέ συγκίνησε βαθύτατα, γι’ αὐτό μέ ἡμερομηνία 5 Ἰουνίου 2015 τοῦ ἔγραψα μέ πολλή ἀγάπη, γιά νά τόν ἐνισχύσω ἀκόμη περισσότερο.

*

«Σεβασμιώτατε ἅγιε Πέτρας
καί πολυφίλητε καί ἐκλεκτέ
ἐν Χριστῷ ἀδελφέ

Διάβασα τό γράμμα σας μέ βαθειά συγκίνηση. Ἔκλαψα ἀπό ὅσα μοῦ γράφετε, κυρίως ἀπό τόν τρόπο πού ἀντιμετωπίζετε τόν πειρασμό σας.

Πάντοτε σᾶς ἐκτιμοῦσα, τώρα ὅμως σᾶς ἐκτιμῶ περισσότερο. Εἶσθε πολύ ὑψηλά στήν συνείδησή μου, ἀλλά αὐτό δέν λέγει τίποτα, γιατί ποιός εἶμαι ἐγώ νά ἔχω τέτοια αἴσθηση. Σημασία εἶναι ὅτι εἶσθε ἀγαπητός στόν Θεό.

Εἶσθε ἕνας Ἀρχιερεύς μέ φόβο Θεοῦ, πού ἔχετε σαφέστατη γνώση τῆς ἀρχιερατικῆς σας διακονίας καί τῆς Ἀρχιερατικῆς Χάριτος, γι’ αὐτό γράφετε κατ’ αὐτόν τόν τρόπο. Ὅταν ὁ ἄνθρωπος βρίσκεται σέ αὐτές τίς «ὁριακές καταστάσεις», στίς «ἄκρες τῆς ζωῆς», τότε ἐκδηλώνεται ὅλη ἡ ἐσωτερική του κατάσταση, θετική ἤ ἀρνητική. Σέ σᾶς βγαίνει ὅλο τό ἐσωτερικό ἐκκλησιαστικό φρόνημά σας, ἡ γνήσια ἐκκλησιαστική σας συνείδηση, τό ὀρθόδοξο ἦθος σας. Ὅσα γράφατε κατά καιρούς ἀποδεικνύονται ἀληθινά στήν πράξη.

Δέν ἔχω δικαίωμα νά σᾶς πῶ κάτι περισσότερο, οὔτε νά σᾶς «συμβουλεύσω» ἤ νά σᾶς παρακαλέσω, ἀφοῦ τά κάνατε καί τά κάνετε ὅλα. Τό μόνο πού μπορῶ νά κάνω εἶναι νά προσευχηθῶ στόν Ἀρχιποίμενα Χριστόν νά σᾶς χαρίση στήν Ἐκκλησία Του. Γιατί εἶσθε ἕνας εὐλογημένος Ἀρχιερεύς καί ὅταν Ἐκεῖνος ἐπιτρέψη νά φύγετε ἀπό τόν κόσμο αὐτόν, νά σᾶς παραλάβη κοντά Του, νά συμμετάσχετε στήν ἐν οὐρανοῖς ἄκτιστη θεία Λειτουργία μέσα στήν δόξα τοῦ Τρισηλίου καί Τρισαγίου Θεοῦ.

Τό γράμμα σας μοῦ ἔδειξε ὅτι εἶσθε καλός μαθητής τοῦ ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου πού προέτρεπε: «Στῶμεν γεναίως, καταγελῶντες τοῦ θανάτου».

Αὐτό ἐφαρμόζετε ἐσεῖς αὐτήν τήν δύσκολη περίοδο τῆς ζωῆς σας, ὅπως φαίνεται ἀνάγλυφα στό γράμμα σας.

Ἀσπάζομαι τήν δεξιάν σας χεῖρα. Θά ἤθελα νά σᾶς ἐπισκεφθῶ, ἀλλά ποῦ καί πότε;

Προσεύχομαι γιά σᾶς μέ πολλή ἀγάπη.
Μέ πολλή φιλαδελφία
† Ὁ Ναυπάκτου καί Ἁγίου Βλασίου Ἱερόθεος»

*

Τοῦ ζήτησα νά τόν συναντήσω γιατί εἶχα πληροφορηθῆ ὅτι δέν δεχόταν ἐπισκέψεις.

Μόλις ὁ μακαριστός Ἱεράρχης ἔλαβε τήν ἐπιστολή μου μοῦ ἀπάντησε, τόν Ἰούνιο τοῦ 2015, μέ ἔντονη ἐσωτερική εὐαισθησία. Εἶναι τό τελευταῖο γράμμα πού ἔλαβα ἀπό τόν ἐκλεκτό φίλο μου, τόν μακαριστό Μητροπολίτη Πέτρας Νεκτάριο. Τό παραθέτω καί αὐτό. Εἶναι καί αὐτό, ὅπως καί τά προηγούμενα, ἰδιόχειρο. Γράφει:

*

 «Σεβασμιώτατον
Μητροπολίτην Ναυπάκτου καί Ἁγίου Βλασίου
κύριον κύριον Ἱερόθεον
Σεβασμιώτατε

Ἔλαβα τό τίμιο Γράμμα Σας. Εὐχαριστῶ πολύ. Αἰσθάνομαι ὡς ὁ ἔσχατος πάντων καί ὅτι ταῦτα πάντα ἐπήγαγεν ὁ Θεός ἐπ’ ἐμέ διά τάς ἁμαρτίας μου. Δέν ὑπερβάλλω, δέν τό λέγω ἀπό ταπεινολογία. Πόσο μέ ἀγαπᾶ ὁ Θεός! Μέ τό ὀδυνόμετρο τῆς ἀσθενείας μου μετρῶ τόν ἀνεξιχνίαστο πλοῦτο τῆς ἀγάπης Του. Καί ἐάν ἀκόμη παρατείνει ὁ Θεός τό ἔλεός Του καί γίνω καλά, θά τό κάνει γιά νά μοῦ δώσει εὐκαιρίες νά ἐργασθῶ γιά τήν δόξα τῆς Ἐκκλησίας.

Πάντως, ὅποια πορεία καί ἐάν ἀκολουθήσει ἡ ἀσθένειά μου θά εἶναι γιά τό συμφέρον τῆς ψυχῆς μου. Δέν πρέπει νά ἔχουμε μόνο μνήμη θανάτου, ἀλλά καί νοσταλγία θανάτου, ἐν Χριστῷ.

Μέσα σέ αὐτή τήν περιπέτειά μου πρέπει νά ἀποδείξω στόν Χριστό, ὅτι εἶμαι δικός Του. Γι’αὐτό καί λέγω ταπεινά «καιρός τοῦ ποιῆσαι τῷ Κυρίῳ».
Ὁ Χριστός εἶναι ὁ Σωτῆρας μας. Σ’ Αὐτόν ἔχω δώσει τά πάντα καί εἰς τά παρ’ ἐλπίδα, βιώνω τό ἐπ’ ἐλπίδι.

Μ’ αὐτόν τόν τρόπο καί τήν στάση βιώνω καί τά παθήματα ὅλης τῆς ἀνθρωπότητος. Αὐτό μοῦ ἀποκαλύπτει ὅλη τήν προοπτική τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ. Ἔτσι νικῶνται τά πάθη, ἔτσι παραδίδομαι μέ ἰσχυρότερο πόθο πρός Αὐτόν.

Σᾶς εὐχαριστῶ γιά τούς καλούς λόγους Σας. Δέν τούς ἀξίζω. Εὔχεσθε νά πλεονάσει ἡ μακροθυμία τοῦ Θεοῦ. Τό μόνο γιά τό ὁποῖο πονῶ καί ἔχω ἀγωνία εἶναι ἡ Ἐκκλησία.

Θά συναντηθοῦμε λίγο ἀργότερα. Τώρα εἶμαι πολύ εὐαίσθητος. Δέν ἀντέχω σέ συγκινήσεις. Γνωρίζω ὅτι προσεύχεσθε γιά μένα. Ἀλλά θέλω νά γνωρίζετε ὅτι Σᾶς αἰσθάνομαι δίπλα μου. (Ἡ θεραπεία ἐμφανισιακά μέ ἄλλαξε).

Ἄκουσα ἀπό τό Ραδιόφωνο τήν ἐκπομπή γιά τόν π. Ἰ. Ρωμανίδη. Σᾶς ἀπόλαυσα. Αὐτή εἶναι ἡ φωνή τῆς Ἐκκλησίας.

Συγγνώμη πού Σᾶς κουράζω καί Σᾶς στενοχωρῶ. Ἐνθυμεῖστε πού Σᾶς ἔγραψα παλαιότερα ὅτι ἔχω πόθο ἡσυχίας. Μοῦ τόν χάρισε ὁ Θεός, μέ ἄλλο ὅμως τρόπο, γιά τό συμφέρον τῆς ψυχῆς μου.

Καί πάλιν καί πολλάκις εὐχαριστῶ, προσκυνῶ χεῖρας καί πόδας Σας εὐλαβῶς.
+ Ὁ Πέτρας Νεκτάριος».

*

Πῶς μπορῶ νά σχολιάσω αὐτήν τήν καρδιακή ἐπιστολή!

Ἐκφράζει τήν ἀγάπη του στόν Θεό, ἔχει αὐτομεμψία, βιώνει τήν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ σέ αὐτόν, διατυπώνει τήν πίστη του σέ Αὐτόν, ὁμολογεῖ ὅτι ἔδωσε τά πάντα στόν Χριστό, βιώνει μέ τήν ἀσθένειά του «τά παθήματα ὅλης τῆς ἀνθρωπότητος», κατά τό πρότυπο τῆς προσευχῆς τοῦ Χριστοῦ στήν Γεθσημανή, αἰσθάνεται τίς ἀπόψεις τοῦ π. Ἰωάννου Ρωμανίδη ὡς «φωνή τῆς Ἐκκλησίας», ζητᾶ συγγνώμη πού μέ κουράζει καί μέ στενοχωρεῖ μέ τήν ἀσθένειά του, καί προσκυνᾶ «χείρας καί πόδας Σας εὐλαβῶς», παραδόθηκε «μέ ἰσχυρότερο πόθο πρός Αὐτόν», καί αἰσθάνεται ὅτι μέ τόν τρόπο τῆς ἀντιμετωπίσεως τῆς ἀσθένειάς του θέλει, ὅπως γράφει, «νά ἀποδείξω στόν Χριστό ὅτι εἶμαι δικός του», ἀκόμη «καί εἰς τό παρ’ ἐλπίδα» πού εἶναι ἡ ἀσθένειά του «βιώνει τό ἐπ’ ἐλπίδι», δέν ἔχει ἁπλῶς «μνήμη θανάτου», «ἀλλά καί νοσταλγία θανάτου ἐν Χριστῷ».

Αὐτό εἶναι ἦθος μεγάλου Ἀρχιερέως. Ὑπόδειγμα γιά ὅλους μας, γιά μάθημα σέ Ἐκκλησιαστικές Σχολές.

Θέλω νά ὑπογραμμίσω δύο σημεῖα τῆς ἐπιστολῆς αὐτῆς πολύ σημαντικά.

Τό πρῶτον εἶναι ὅτι βιώνει τήν ἀσθένειά του ἡσυχαστικά. Κάποτε μοῦ εἶχε γράψει ὅτι εἶχε βαθύτατη ἐπιθυμία νά ζήση τόν ἡσυχασμό, τήν βαθύτατη ἡσυχία. Γι’ αὐτό γράφει: «Ἐνθυμεῖσθε πού σᾶς ἔγραψα παλαιότερα ὅτι εἶχα πόθο ἡσυχίας. Μοῦ τόν χάρισε ὁ Θεός, μέ ἄλλο ὅμως τρόπο, γιά τό συμφέρον τῆς ψυχῆς μου». Ἔφυγε ἀπό τόν κόσμο αὐτόν μέσα στό πνεῦμα τῆς ἡσυχίας μέ τήν ὀρθόδοξη ἔννοια τοῦ ὅρου, μέσα στό Νοσοκομεῖο, συντροφιά μέ τόν πόνο καί τήν προσευχή.

Τό δεύτερον σημεῖο εἶναι ὅτι πονᾶ σωματικά ἀπό τήν ἀρρώστια του, ἀλλά ἐκεῖνος περισσότερο πονᾶ γιά τήν Ἐκκλησία: «Τό μόνο γιά τό ὁποῖο πονῶ καί ἔχω ἀγωνία εἶναι ἡ Ἐκκλησία». Ποιός γνωρίζει γιατί πονοῦσε, γιατί ἀγωνιοῦσε ὁ μακαριστός ἐκεῖνος Ἱεράρχης! Ποιά ἐκκλησιαστικά προβλήματα τοῦ προκαλοῦσαν μεγαλύτερο πόνο ἀπό τόν καρκίνο πού εἶχε προσβάλει τό σῶμα του! Πάντως, ὅπως ὁμολογεῖ στό προηγούμενο γράμμα του, ἐξομολογήθηκε γιά ὅλα αὐτά.

Αὐτό εἶναι ἀρχιερατικό ἦθος, ἀρχιερατική «πνευματική ἀρχοντιά».

Αὐτή ἦταν ἡ τελευταία ἐπιστολή πού μοῦ ἔστειλε. Δέν μοῦ ἔδωσε τήν ἄδεια νά τόν ἐπισκεφθῶ γιατί μέ ἀγαποῦσε πολύ, καί ἐπειδή ἦταν «πολύ εὐαίσθητος», «δέν ἄντεχε σέ συγκινήσεις». Εἴχαμε ἕναν ἄλλο τρόπο πού συναντόμασταν, ἤτοι ἴδιες ἐπιθυμίες, ἴδιους πόθους γιά τήν Ἐκκλησία, τόν λαό τοῦ Θεοῦ, τήν αἰωνιότητα. Μοῦ ἔγραψε: «Θά συναντηθοῦμε λίγο ἀργότερα». Εἴμαστε ἑνωμένοι καρδιακά.

Ὅταν πρόσφατα πῆγα στήν Σύνοδο στό Κολυμπάρι τῆς Κρήτης τόν εἶχα συνέχεια στό μυαλό μου καί στήν καρδιά μου. Ἤθελα νά ζοῦσε γιά νά ἀνταλλάξουμε ἀπόψεις, μέσα σέ ἕνα περιβάλλον «θεολογικῆς μοναξιᾶς». Ἤθελα νά ζοῦσε γιά νά ἐπικοινωνήσουμε, ὅπως τό κάναμε συχνά, νά μιλήσουμε γιά ἐκκλησιαστικά καί θεολογικά ζητήματα, νά αἰσθανθοῦμε ἀλληλοβοήθεια.

Αὐτός ἦταν ὁ προσφιλής μου φίλος, ὁ ἐκλεκτός καί πεφιλημένος ἀδελφός, πού ἀπέφευγε τήν «ἐκκλησιαστική διπλωματία», πού ζοῦσε μέ τόν Χριστό καί τήν ἐλπίδα τῆς ἐν Χριστῷ αἰωνιότητος. Ἦταν ἕνας θησαυρός ἐκκλησιαστικοῦ φρονήματος, καρδιακῆς εὐαισθησίας, διαρκοῦς ἀνεστιότητος, κρητικῆς λεβεντιᾶς, ἀρχιερατικοῦ ἤθους, πατερικῆς συμπεριφορᾶς, ἡσυχαστικῆς ζωῆς.

Δέν μπορῶ τίποτε ἄλλο νά γράψω! Δέν ἀντέχω σέ περισσότερες συγκρίσεις!
Αἰωνία σου ἡ μνήμη, ἀξιάγαστε ἀδελφέ μου! Εὔχου γιά μένα ἐκεῖ στό ἐπουράνιο θυσιαστήριο!